PHP’de Veri Tipleri

Değişkenler veriler ile çalışmayı sağlayan sembolik ifadelerdir. Veriler farklı tiplerde olabileceği için bu veri tiplerini anlamak ilerisi için oldukça önemlidir. Veri tipleri tüm programlama dillerinde bulunan ve farklı verileri temsil eden programcılık kavramlarıdır. Bu yazıda sizlere PHP’de kullanılan veri tiplerinden bahsetmek istiyorum.

PHP dili aşağıda verilen veri tiplerini desteklemektedir:

  • String
  • Integer
  • Float
  • Boolean
  • Array
  • Object
  • NULL
  • Resource

Şimdi bunları örnek uygulamalar üzerinde ayrıntılı olarak ele alalım.

String Veri Tipi

String veriler, karakterlerden meydana gelen ifadelerdir. Örneğin buraya kadar anlattığımız başlıklarda echo komutu ile ekrana yazdığımız “Merhaba Dünya!” ifadesi bir stringdir. String verileri tek veya çift tırnak arasına alabilirsiniz. Bu iki karakter arasında olan her şey string olarak kabul edilir.

<!DOCTYPE html>
<html>
<body>
 
<?php
$metin1 = "Merhaba Dünya!";
$metin2 = 'PHP Eğitimi!';
 
echo $metin1;
echo "<br>";
echo $metin2;
?>
 
</body>
</html>

String veriler çift veya tek tırnak arasında olup ekrana yazılmıştır.

Integer Veri Tipi

Integer veri tipine sahip olan bir değişkene -2,147,483,648 ile 2,147,483,647 arasında bir değer verilebilir. Bu aralıkta bir değere sahip olan değişkene Integer değişken denir. Gündelik hayatta bu veri tipine tamsayı diyoruz. Yani bu veri tipinde noktalı sayılar bulunmaz.

Bu veri tipinde uymamız gereken temel kurallar şöyledir.

  • Bir tamsayı en az bir rakam olmalıdır.
  • Bu veri tipinde ondalık kısım yanı noktalı sayılar bulunmaz.
  • Tamsayı, negatif veya pozitif bir değere sahip olabilir.

Örnek bir uygulama aşağıdaki gibidir.

<!DOCTYPE html>
<html>
<body>
<?php
  $tamsayi = 1001;
  echo $tamsayi;
?>
</body>
</html>

Tamsayılar üzerinde dört işlemi yapabiliriz.

<!DOCTYPE html>
<html>
<body>
<?php 
$sayi1 = 1071;
$sayi2 = 1001;
 
echo $sayi1 + $sayi2 ."<br>";
echo $sayi1 - $sayi2 ."<br>";
echo $sayi1 * $sayi2 ."<br>";
echo $sayi1 / $sayi2 ."<br>";
?>
</body>
</html>

Float Veri Tipi

Tamsayılar ile çalışmak için kullandığımız Integer veri tipinde noktalı sayılar veya ondalıklı sayılar ile çalışamayız. Bunun için Float veri tipi geliştirilmiştir. Bu veri tipinde ondalıklı sayıları rahatlıkla kullanabiliriz.

Örnek bir uygulama şöyledir:

<!DOCTYPE html>
<html>
<body>
<?php 
  $pi = 3.14;
  echo "PI sayısının değeri:".$pi;
?>
</body>
</html>

Boolean Veri Tipi

Bilgisayarın temel veri tiplerinden olan boolean ile sadece iki değer tutulabilir: true ve false. Boolean veri tipi özellikle koşul gerektiren işlemleri kontrol etmekte kullanılır. Bu konuyu daha sonra ele alacağız.

Örnek bir uygulama şöyledir:

<!DOCTYPE html>
<html>
<body>
<?php 
  $dogru = true;
  $yanlis = false;
?>
</body>
</html>

Array (Dizi) Veri Tipi

Değişkenler veriler ile çalışmayı sağlar. Ancak değişkenler sadece tek bir veriyi tutabilir. Eğer değişkene yeni bir değer atanırsa önceki veri silinir.

Örneğin aşağıda verilen uygulamayı inceleyelim.

<!DOCTYPE html>
<html>
<body>
<?php
 
  $name = "Eyyüp Can";
  echo $name."<br>";
  $name = "Mustafa";
  echo $name."<br>";
?>
</body>
</html>

Yukarıdaki örnek uygulama name değişkenine başlangıçta Eyyüp Can değeri atandı. Ekrana yazdırdıktan sonra bu kez değişkene Mustafa değerini atadık. Bu son işlemle birlikte ekrana Eyyüp Can yerine Mustafa’nın yazıldığını gördük. İkinci atama işleminde verilen Eyyüp Can değeri silinip yerine Mustafa değeri atanmıştır. Yani değişkenler aynı anda sadece tek bir veri ile çalışmayı sağlar.

Array yani dizi veri tipinde tek bir değişkende birden fazla veri saklayabiliriz. Bunu yapabilmek için array ifadesini aşağıdaki gibi kullanmamız gerekiyor.

<!DOCTYPE html>
<html>
<body>
<?php 
 
   $name = array("Mustafa","Cemil","Muhammed","Osman");
   echo $name[0]."<br>";
   echo $name[1]."<br>";
   echo $name[2]."<br>";
   echo $name[3]."<br>";
?>
</body>
</html>

Dizi veri tipi ile bir değişkende birden çok veri saklanabilir. Değişkende bulunan verilere erişebilmek için dizinin elemanlarına sıfırdan itibaren indis veya index numarası verilir. Yukarıdaki örnekte indis numarasını kullanarak dizide bulunan verileri ekrana yazdırmayı sağladık. Örneğin; Cemil verisini yazmak için name[1] ifadesini kullanmamız yeterlidir. Diziler hakkında ayrıca bir bölüm hazırlayacağımız için şimdilik burada bırakıyoruz.

Object Veri Tipi

Object yani nesne veri tipi ile verileri ve bu verileri nasıl işleyeceğimize dair bilgileri saklayabiliriz. PHP ile object veri tipini kullanabilmek için öncelikle yeni bir sınıf oluşturmamız veya var olan bir sınıfı kullanmamız gerekiyor. Object veri tipini oluşturabilmek için öncelikle bir sınıfa ihtiyacımız var. Sınıf oluşturmak için class anahtar ifadesini kullanırız. Örnek bir sınıf aşağıdaki gibidir.

<!DOCTYPE html>
<html>
<body>
<?php 
 
class Human {
  function Human() {
       $this->name = "Ramazan";
       $this->age = "5";
 
  }
}
 
?>
</body>
</html>

Yukarıdaki örnek uygulamada Human isminde bir sınıf tanımladık. Bu sınıfın içerisinde aynı isimde olan bir tane kurucu metot oluşturduk. Human sınıfından bir nesne oluşturduğumuz zaman öncelikle kurucu metot içinde bulunan kodlar çalışır. Görüleceği üzere sınıflar değişken ve metotlardan oluşmaktadır.

Şimdi bu sınıftan bir nesne oluşturalım.

<!DOCTYPE html>
<html>
<body>
<?php 
 class Human {
    function Human() {
      $this->name = "Ramazan";
      $this->age = "5";
    }
 }
//Object yani nesne oluşturduk.
$human = new Human();
?>
</body>
</html>

Sınıftan nesne oluşturmak için new anahtar ifadesi kullanılır. Şimdi kurucu metot içinde tanımladığımız verileri ekrana yazdıralım.

<!DOCTYPE html>
<html>
<body>
<?php 
  class Human {
    function Human() {
      $this->name = "Ramazan";
      $this->age = "5";
    }  
}
//Object yani nesne oluşturduk.
$human = new Human();
echo $human->name;
echo "<br>";
echo $human->age;
 
?>
</body>
</html>

NULL Veri Tipi

Null veri tipi değer olarak sadece null alabilen özel bir veri türüdür. “Bilgisayar biliminde milyar dolarlık bir hata olan null ifadesi değeri olmayan bir değerdir. Milyar dolarlık bir hata olduğunu da null referansının mucidi olan Tony Hoare  söylemiştir. Sistem çökmelerinin, güvenlik açıklarının ve daha birçok hatanın baş mimarı null değeridir. Tony Hoare nesne tabanlı bir dilde referanslar için ilk kapsamlı tür sistemini tasarlarken, referansların tümünün güvenli olmasını istiyordu. Buna rağmen null referansını kolay uygulandığı için nesne yönelimli dile ekledi. Ancak bu kolaylık yanında birçok problemi de getirdi. Null referansı 1965 yılından bu yana milyar dolarlık zararlara yol açtı.

Null bilgisayar biliminde bir değer olarak kabul edilir. Ama null ifadesi değer olmayan bir değerdir. Biraz karmaşık gelebilir ama null böyle bir şey. Null denince aklınıza “boş değer” gelmesin. Çünkü boşluk bilgisayarda bir değer olarak zaten kabul edilir. Null boşluktan farklı bir değerdir. Yani değer olmayan bir değerdir.

Null birçok sistem açığına sebep olmakla beraber hala birçok programlama dilinde bulunmaktadır. Buna Java ve C# gibi gelişmiş dillerde dahildir. “ (Kotlin kitabımdan alıntı)

PHP ile çalışırken null değerine sahip olan bir değişken herhangi bir değere sahip olmamış gibi kabul edilir. Yani bu değere sahip olan bir değişken içinde boşluk dahil hiçbir veri bulunmamaktadır.

PHP ile null verilerle aşağıdaki gibi çalışabiliriz.

<!DOCTYPE html>
<html>
<body>
<?php
  $name = "Ramazan";
  echo "İlk Değer: $name <br>";
  $name = null;
  echo "Son Değer: ".$name;
 
?>
</body>
</html>

Dikkat edilirse null değeri atandıktan sonra ekranda herhangi bir veri yazılamadı.

Resource Veri Tipi

Bu veri tipi özel kaynaklardan meydana gelen ve gerçekte tam bir veri tipi olmayan bir kavramdır. PHP içinde bulunan fonksiyonlara veya harici kaynaklarda depolanan verileri temsil etmek için kullanılır. Bu veri tipinin en yaygın kullanım alanı veri tabanı çağrıları veya istekleridir. Veri tabanı işlemleri yaparken bunu daha iyi anlayacağız.

var_dump() Metodu ile Değişken Tipini Bulmak

Yukarıda anlattığımız veriler ile çalışırken değişkenlerin hangi veri tipini sakladığını bulmak için var_dump() metodu kullanılır. Bu metot ile değişken veri tiplerini pratik bir şekilde bulabilirsiniz.

Örnek bir uygulama aşağıdaki gibidir:

<!DOCTYPE html>
<html>
<body>
<?php
 
  $name = "Ramazan";
  $age = 5;
  $pi=3.14;
  $days = array("Pazartesi","Salı","Çarşamba","Perşembe","Cuma","Cumartesi","Pazar");
  echo var_dump($name);
  echo var_dump($age);
  echo var_dump($pi);
  echo var_dump($days);
?>
</body>
</html>

**Bana en büyük desteğiniz yazılarıma yorum yapmanız ve paylaşmanızdır.